Ile smakołyków dla psa to za dużo, czyli czym i jak zdrowo rozpieszczać psa?

Każdemu opiekunowi psa zależy na szczęściu swojego pupila, a to niejednokrotnie wiąże się ze smakowitą przekąską. Ta z kolei może pełnić przeróżne funkcje: od rozpieszczania, przez nagrodę, aż po pozytywny wpływ na zdrowie pupila. Trzeba jedynie odpowiednio wybrać produkty i przestrzegać zasad ich stosowania.

Czy podawanie przekąsek poza głównymi posiłkami psa jest zdrowe?

Podawanie psu różnego rodzaju smakołyków i przekąsek, które nie stanowią głównego posiłku, może mieć zarówno pozytywne jak i negatywne konsekwencje zdrowotne. Wszystko zależy od konkretnego zwierzęcia, a także rodzaju i ilości pokarmu, po który sięgniemy.

Przestrzegając odpowiedniej dawki przysmaków i gryzaków w codziennej diecie oraz wybierając produkty świeże lub niskoprzetworzone (szczególnie świeże, suszone i liofilizowane mięso, warzywa i owoce), możemy prozdrowotnie wpływać na organizm pupila. Dobrze dobrane smakołyki mogą wspierać odporność, działać antyoksydacyjne i przeciwzapalnie. Smaczki na bazie suszonego i liofilizowanego mięsa to także doskonałe źródło wysokiej jakości białka, co może być szczególnie cenne u psów jedzących na co dzień karmę suchą o mniejszej jego zawartości. Co więcej, sposób podania przekąsek, czyli np. użycie maty węchowej lub zabawek do wylizywania i żucia, może pozytywnie wpływać na zachowanie pupila m.in. redukując stres czy aktywizując pracę mózgu.

Z kolei nieumiejętne stosowanie smaczków (używanie ich zbyt dużej ilości lub sięganie po produkty o kiepskim składzie) może nieść przykre konsekwencje zdrowotne takie jak otyłość czy problemy z układem pokarmowym. 

W jakich sytuacjach warto sięgać po smaczki dla psa?

Mnogość sytuacji w jakich opiekun może wykorzystywać smakołyki dla psa jeszcze bardziej zachęca do sięgania po te produkty: 

• Smakołyki to nieodzowna pomoc w wychowaniu i treningu szczeniaka. Dzięki nim możesz łatwo i skutecznie nagradzać i budować pozytywne skojarzenia np. przyjściem na zawołanie lub zrobieniem siku na trawie zamiast na dywanie. 
• W treningu smakołyki są jedną z najchętniej wybieranych form nagradzania zachowań prawidłowych. Nawet jeśli Twój pies nie trenuje niczego regularnie, małe nagrody - tzw. treningówki bardzo dobrze sprawdzą się przy codziennych wyzwaniach takich jak mijanie innych psów i ludzi podczas spacerów, poznawanie nowych miejsc, witanie się bez skakania itp. 
• Drobne smaczki to niezbędny element zabaw węchowych i psich łamigłówek, które stanowią remedium na psią nudę, zwłaszcza w okresach gorszej pogody. 
• Niektóre rodzaje smaczków i przekąsek sprawdzą się przy podawaniu leków.

Ile smakołyków może dostawać pies?

Ilość smakołyków w diecie psa musi być kontrolowana. Wszelkiego rodzaju smaczki, przekąski i gryzaki, które nie stanowią zbilansowanej diety, składają się na tak zwany pokarm uzupełniający. Innymi słowy są jedzeniem, który nie spełnia zapotrzebowania na wszystkie niezbędne składniki odżywcze. 

Przyjmuje się, że pokarm uzupełniający w żywieniu psów nie powinien przekraczać 10% zapotrzebowania na kalorie. Pozostałe 90% stanowi pełnoporcjowa karma (sucha, mokra, BARF lub gotowana). Na opiekunie spoczywa obowiązek dysponowania tymi 10 procentami, tak by wystarczyło to na odpowiednią ilość smaczków, a także gryzaków, o których więcej przeczytasz TUTAJ. 

Niepokojące powinny być dla nas sytuacje, w których stosujemy różnego typu dodatki do diety, a u naszego pupila zaczyna pojawiać się nadwaga, albo co gorsze niedojadanie głównych posiłków i przy tym również nadwaga. W takich sytuacjach często mamy do czynienia z podawaniem zbyt dużej dawki smaczków i pokarmu z poza „głównego menu”. Aby wykluczyć podobny problem u swojego psa należy spisać wszystko, co pupil zjada wraz z gramaturą przekąsek i posiłków, a następnie skonfrontować wynik z tym ile i czego rzeczywiście powinien przyjmować. 

Jak praktycznie podejść do wyznaczania odpowiedniej ilości smaczków w diecie psa?

Aby wyznaczyć dawkę kalorii przeznaczonych na smaczki, konieczne jest wyliczenie zapotrzebowania kalorycznego naszego pupila. Jeśli nie wiesz jak to zrobić, zajrzyj TUTAJ.

Przykład: Dorosły pies kastrowany o standardowej aktywności i prawidłowej sylwetce, 10 kg masy ciała, w wieku 3 lat. Dzienne zapotrzebowanie kaloryczne 630 kcal.

Następnie sprawdzamy, ile z tego będzie stanowiło 10%. Nie mamy obowiązku wykorzystywania całej tej części, możemy stosować równie 5% zapotrzebowania kalorycznego. Aby wyznaczanie dawki smaczków i gryzaków było prostsze do kontrolowania możemy taki bilans kalorii prowadzić w skali tygodnia.

Przykład: 10% zapotrzebowania kalorycznego to około 60kcal, w skali tygodnia to około 360kcal na smaczki i inne dodatki uzupełniające.

Ostatni krok to wybór smaczków i gryzaków, które chcemy stosować i sprawdzenie ich kaloryczności. Kaloryczność smaczków znajdziesz na opakowaniu lub stronie producenta a jeśli jej tam nie ma możesz wyliczyć ją samodzielnie (wskazówki jak to zrobić znajdziesz TUTAJ).

Przykład: Smaczki które wybieramy i ich dawka w skali tygodnia:

• Rolada Ice Paw Lachsroluaden (351kcal/100) – na tydzień 1 sztuka, to około 70g czyli 245kcal
• Surowa marchew (33kcal/100g) – na tydzień 200g czyli 66kcal
• KiwiWalker liofilizowana jagnięcina (404kcal/100g) – na te smaczki poświęcam pozostałe 49kcal, czyli 12g smaczków.

Jakie smaczki dla psa najlepiej wybierać?

Wybierając smakołyki dla psa warto wziąć pod uwagę:

• Indywidualne potrzeby Twojego pupila

Przy wyborze smakołyków dla psa warto przyjrzeć się temu, czego dane zwierzę potrzebuje. Stan zdrowia, użytkowość, aktywność fizyczna – pod wieloma wątkami mogą kryć się konkretnego potrzeby psa, które możemy zaadresować smaczkami o konkretnych składnikach. Na smaczki przeznaczamy tylko lub aż 10% dziennego zapotrzebowania - dobrze więc dokładnie przemyśleć, po co ostatecznie sięgamy.

Jeśli codzienna dieta Twojego psa  bazuje na bardziej przetworzonym pokarmie (jak sucha karma), warto rozważyć jak najmniej przetworzone smakołyki np. liofilizowane mięso lub świeże owoce i warzywa (np. marchew, dynię lub borówki). Dostarczysz w ten sposób niskoprzetworzone produkty, bogate chociażby w antyoksydanty. Jeśli pupil boryka się z otyłością, a w trakcie rehabilitacji potrzebuje ogromnej ilości zachęcenia w postaci pokarmu, wybieraj smaczki niskokaloryczne, których ilościowo możesz użyć więcej. Z kolei jeśli Twój pupil walczy o każde dodatkowe 100g mięśni, zadbaj by właśnie w smaczkach przemycić jak najlepszej jakości białko.

• Smakowitość

Każdy pies ma swoje preferencje co do smaku i konsystencji przekąsek. Dla niektórych psów wybór smaczka może mieć mniejsze znaczenie, ale dla wielu będzie on istotnie wpływał chociażby na motywacje w trakcie treningu. Zmiana smaku i zapachu przekąski może mieć też znaczenie przy oferowaniu „super nagrody” dla naszego czworonoga. Podobnie może wpływać struktura i twardość smaczków. Wszystkie te elementy będą rzutować na to, jak chętnie  pupil będzie sięgał po dana przekąskę. Dlatego sprawdzaj i weryfikuj, czego fanem jest Twój pies. Zwłaszcza że psie gusta, tak jak i nasze, potrafią zmieniać się z wiekiem. 

• Krótki i prosty skład

Im smakołyki dla psa mają krótszy i prostszy skład, tym lepiej. Jest to produkt dodatkowy, więc obszerne składy, często zaburzające czytelność produktu, są zbędne. W składzie chcemy widzieć dużą zawartość mięsa, ewentualnie podrobów, warzyw i owoców. Obecność ziół lub innych naturalnych dodatków typu spiruliny czy chlorella także są mile widziane, jeśli wiemy, ze nasz pies dobrze na nie reaguje. Pamiętaj, że producent ma obowiązek umieszczać listę składników w kolejności od największej do najmniejszej, więc to co znajduje się na początku składu występuje w produkcie w największej ilości.

Ostrożnie podchodź do produktów, których skład jest dla Ciebie niejasny. Ostrej weryfikacji poddaj też smaczki zawierające różne dodatki jak zboża, strączki lub glicerynę roślinną. Te pierwsze są zbędnym i często szkodliwym wypełniaczem. Ta ostatnia u niektórych psów może powodować pogorszenie pracy przewodu pokarmowego i konsystencji kału. Pamiętaj też, by samodzielnie weryfikować wszystko co oferuje rynek. To że coś według producenta jest przeznaczone do podaniu psu, wcale nie znaczy, że musi być dobre dla Twojego pupila.

• Jakość i bezpieczeństwo

Smakołyki, które planujesz podać psu, powinny być odpowiednio zapakowane i przechowywane. Uszkodzone opakowanie, niepokojący zapach lub wygląd smaczków powinny zawsze wzbudzić Twoją czujność. Unikaj smaczków wędzonych, wybielanych oraz takich, których składu i bezpieczeństwa nie jesteś w stanie zweryfikować.

Czy szczeniak może dostawać smakołyki, a jeśli tak to jakie i ile?

Szczenięta od momentu, w którym nauczą się jeść pokarm stały, mogą zacząć być częstowany przysmakami jako uzupełnienie podstawowej diety, o ile nie ma ku temu przeciwskazań zdrowotnych. W przypadku psów rosnących należy jednak szczególnie skrupulatnie pilnować, by karma uzupełniająca nie przekraczała wspomnianych 10% zapotrzebowania na kalorie. Błędy popełnione na tym etapie rozwoju mogą zaważyć na całym życiu szczeniaka, gra toczy się więc o naprawę dużą stawkę. 

Szczególnie uważnie obserwuj też co służy Twojemu psu, a co jest przez niego gorzej tolerowane. Dobrze, gdy nowości w diecie szczeniaka są testowane stopniowo, co pozwala na szybką reakcję w razie jakichkolwiek problemów.

Czy u psich alergików można podawać smaczki i jak je wybrać?

U zwierząt z alergią pokarmową wprowadzenie nowych pokarmów do diety zawsze należy rozpatrywać indywidualnie. Teoretycznie smaczki na bazie tego samego białka, które zwierzak je i które jest dla niego bezpiecznie, nie powinny stanowić problemu. Natomiast u bardzo wrażliwych pacjentów zdarza się, że smaczki komercyjne nasilają objawy alergii pokarmowej. Może to wynikać z zanieczyszczenia produktu innym białkiem lub być spowodowane nieuwagą opiekuna, który nie dość uważnie zapoznał się ze składem produktu. 

Jeśli dopiero co przystąpiłeś ze swoim psem do diety eliminacyjnej, każdy dodatkowy element w jadłospisie może nieść ryzyko zaburzenia obserwacji. Wówczas albo wstrzymaj się przez kilka tygodni z podawaniem psu przekąsek albo rozważ domowe smaczki na bazie mięsa (suszone np. w piekarniku), które obecnie jest w diecie Twojego pupila

Jeśli natomiast jesteś na etapie, na którym wiesz już co służy psu a co nie, z powodzeniem możesz próbować wdrażać przekąski bazujące w 100% na białku, które zostało zweryfikowane. Wtedy masz możliwość obserwacji czy smaczek na pewno się sprawdzi, a w razie pogorszenia objawów – jego wycofania.

Podsumowanie

Kupując smakołyki dla psa sięgaj po produkty o prostym i naturalnym składzie, dobranym do potrzeb Twojego pupila. Pamiętaj też, że nawet najlepsze smakołyki nadal są pokarmem uzupełniającym i nie powinny przekraczać 10% zapotrzebowania kalorycznego psa. 

Warto też nadmienić, że każdy pies jest inny i nawet przestrzegając wszelkich zasad stosowania przysmaków i wybierając te najlepsze, odpowiedź organizmu pupila może być różna. Jeśli cokolwiek niepokoi Cię w stanie zdrowia psa, nie wahaj się poprosić o pomoc lekarza weterynarii.